Prawidłowe sadzenie owoców i warzyw

1. Dla każdego coś dobrego: różne odmiany warzyw i owoców

Jeśli chcesz, aby na Twój talerz trafiły własnoręcznie przez Ciebie wyhodowane warzywa i owoce, ale nie masz czasu na pracochłonną uprawę, wybierz mniej wymagające odmiany roślin. Proste w uprawie są np. ziemniaki – wiosną sadzi się w gruncie bulwy, które nie wymagają specjalnej opieki. Jedyne, o czym musisz pamiętać, to ich regularne podlewanie. Do roślin łatwych w uprawie należą także rzodkiewka, sałata dębolistna lub kapusta chińska (nazywana także kapustą Pak Choi), które z pewnością ucieszą niecierpliwych ogrodników. Rzodkiewkę można zbierać już trzy tygodnie po wysiewie, sałatę dębnolistną i kapustę chińską po upływie ok. 6 tygodni. Dobrym warzywem dla początkujących ogrodników jest cukinia. Nie ma specjalnych wymagań i gwarantuje obfite plony.

Jeśli chcesz poświęcić swojemu ogródkowi więcej czasu, możesz zasadzić w nim fenkuł włoski, karczoch zwyczajny, cykorię sałatową, cykorię zwykłą lub kalafior. Te warzywa potrzebują więcej uwagi i są dość wrażliwe na brak wody lub nawozu.

Wskazówka:

Jeśli nie masz wiele czasu, a nie chcesz rezygnować z owoców zasadzonych we własnym ogrodzie, zastanów się nad uprawą borówki. Jest to roślina, której nie trzeba przycinać i która najlepiej rozwija się w wysokich skrzyniach wypełnionych ziemią pod różaneczniki.

2. Uwzględnienie odpowiedniej pory na uprawę i sadzenie

Jeśli pragniesz zasadzić warzywa i owoce, musisz pamiętać o odpowiedniej porze sadzenia – nie możesz jej przeoczyć. Do uprawy warzyw i owoców nie potrzebujesz dużego ogrodu, rabatka o powierzchni 8 m² w zupełności wystarczy do tego, aby dwuosobowej rodzinie dostarczać przez cały rok świeżych warzyw. W lutym można podkiełkować ziemniaki wczesne, które w kwietniu należy wysadzić do gruntu. Odległość między rzędami powinna wynosić od 50 do 70 cm. Od początku marca do jego połowy sadzi się marchewki, rzodkiewki i szpinak. W inspektach rozsadza się kapustę, sałatę i pomidory. Początek maja to czas, kiedy rozsadza się w inspektach warzywa wrażliwe na mróz, np. ogórki, dynie i cukinie. Po zimnych ogrodnikach, w połowie maja, wysadza się te rośliny do gruntu. Pamiętaj o tym, aby zasadzonym przez Ciebie pomidorom zapewnić osłonę przed deszczem, ponieważ pod wpływem opadów szybciej gniją.

Jarmuż, późne odmiany kalarepy i sałaty, rzodkiew i cykorię sałatową można sadzić w ziemi dopiero w czerwcu i lipcu, w sierpniu można ponownie wysiać szpinak, a także roszponkę. Zapytaj w centrach ogrodniczych i szkółkach roślin o wymagania glebowo-stanowiskowe wybranych przez Ciebie odmian warzyw i owoców. Dół do sadzenia drzewek owocowych powinien mieć średnicę przynajmniej 100 cm i głębokość od 40 do 50 cm. Kolejne 20 cm w głąb gruntu powinieneś spulchnić za pomocą wideł ogrodowych. Ziemię do sadzenia roślin wymieszaj z kompostem w stosunku 1:1.

3. Prawidłowe nawożenie

Aby Twój ogród warzywny i sad okazały się prawdziwym sukcesem, musisz zadbać o odpowiedni rodzaj gleby i używać odpowiednich nawozów. W lutym możesz na zamarzniętej jeszcze ziemi (optymalne rozwiązanie) rozprowadzić pierwszą porcję nawozu, aby dostarczyć glebie odpowiednią ilość składników odżywczych. Szczególnie zalecanym i ekologicznym nawozem jest kompost oraz obornik. 

W przypadku braku azotu w glebie, o czym świadczy rozjaśnienie starszych liści, możesz dodać do niej mączki rogowej. Próbka gleby z Twojego ogrodu zbadana przed zasadzeniem roślin pokaże Ci, jak wysokie jest jej zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Jeśli brak w niej substancji organicznych, ziemię można zmieszać z kompostem, obornikiem lub gotową ziemią kompostową. Aby rośliny mogły w odpowiedni sposób wykorzystać składniki odżywcze, przy sadzeniu zmieszaj z kompostem tylko górną warstwę gleby (od 10 do 15 cm).

Naturalne nawozy charakteryzują się późniejszym działaniem niż sztuczne, ale za to dłużej utrzymują się w glebie. Jeśli nie dysponujesz odpowiednio długim czasem, aby używać do nawożenia kompostu, wybierz nawóz długodziałający. Pamiętaj o tym, aby nie przesadzić z nawożeniem – skutkiem może być wbrew oczekiwaniom niewystarczająca ilość składników, ponieważ substancje balastowe uniemożliwiają pobieranie odpowiedniej ilości wody przez korzenie. Zapamiętaj następującą ważną i podstawową zasadę: trzy litry kompostu na każdy metr kwadratowy rabatki w ciągu roku. Czasochłonne podlewanie ma alternatywę: system nawadniający, który stale dostarcza roślinom wodę w małych ilościach.

4. Uprawa owoców i warzyw na tarasach i balkonach

Jeśli nie masz własnego ogrodu, owoce i warzywa możesz uprawiać na balkonie – najlepiej w dużych pojemnikach lub specjalnych miniszklarniach. Do roślin odpowiednich do uprawy na balkonach zalicza się ziemniaki, miniaturową kapustę chińską, kukurydzę cukrową i borówki. Na zadaszonych balkonach dobrze czują się także pomidory, ponieważ są osłonięte przed deszczem – potrzebują jednak dość dużych pojemników. Owoce, np. truskawki, dobrze rozwijają się w skrzynkach balkonowych. Jeśli masz na swoim balkonie za mało miejsca, możesz zdecydować się na uprawę roślin wzwyż, np. w odpowiednich wiszących doniczkach lub regałach kwiatowych.

Ogród doniczkowy wymaga z reguły dość dużo pracy, a plony są skromniejsze niż w przypadku zwykłych ogródków warzywnych. Dlatego do warzywniaków zakładanych na balkonach i tarasach nadają się przede wszystkim szybko rosnące odmiany, np. sałata i rukola, które bez większych nakładów możesz wysiać samodzielnie. Szybciej będzie, jeśli zasadzisz sadzonki kupione w centrum ogrodniczym. Pamiętaj o tym, aby rośliny sadzić w doniczkach o odpowiedniej wielkości z wysokiej jakości ziemią, która dopasowana jest do uprawianych roślin. Stanowiska powinny być słoneczne, ale niezbyt gorące – takie rośliny jak papryka, papryczka chili i pomidory rozwijają się na balkonach i tarasach nawet lepiej niż w ogrodach.

5. Podsumowanie

Owoce i warzywa z własnego ogrodu to dla wielu ogrodników amatorów kusząca wizja – wielu z nich boi się jednak ciężkiej pracy i niepewnych plonów. A przecież własny sad i ogródek warzywny nie zawsze są pracochłonne. Znając kilka sztuczek ogrodniczych, warzywa i owoce mogą uprawiać nawet osoby, które nie mają własnych ogródków – wystarczy, że mają do dyspozycji balkon.