Drewno opałowe – jak przygotować i składować drewno na opał?
Drewno opałowe powinno mieć wysoką kaloryczność i odpowiednio niski poziom wilgoci, ponieważ suche i twarde szczapy to najważniejszy składnik każdego paleniska. Sprawdź, jak wybrać najlepszej jakości drewno na opał i jak je przechowywać, aby miało doskonałe właściwości w kolejnym sezonie grzewczym.
Poradnik w pigułce
Drewno opałowe służy do spalania w kominkach, piecach i kotłach w celu uzyskania ciepła. Pochodzi z drzew liściastych lub iglastych. Jest kaloryczne i ma odpowiedni poziom wilgoci, a to umożliwia uzyskanie wysokiej wartości opałowej. Cena drewna na opał zależy od wybranego rodzaju, miejsca zakupu i czasu sezonowania. Średnia stawka za średniowymiarowe drewno o wysokiej kaloryczności (buk, grab) wynosi ok. 580–615 zł/m³. Drzewo na opał wymaga sezonowania – najlepiej w suchym, zadaszonym pomieszczeniu ze swobodną cyrkulacją powietrza.
Jednym z najważniejszych parametrów drewna kominkowego jest kaloryczność (wartość opałowa). To ona wskazuje, ile energii uzyskasz w trakcie spalania określonej masy drewna, a tym samym, ile szczap zużyjesz w celu ogrzania domu. Kaloryczność zwykle wyrażona jest w kwh/mp (kilowatogodzinach na metr przestrzenny) i im jej wartość jest wyższa, tym drewno oddaje więcej ciepła.
Ile kosztuje drewno opałowe suche?
Im bliżej sezonu grzewczego, tym cena drewna opałowego wzrasta. Rynek oferuje najkorzystniejsze stawki za opał z końcem zimy i wiosną (zwłaszcza na przełomie marca i kwietnia), gdy zapotrzebowanie na drewno jest coraz mniejsze i sklepy oraz składy budowlane proponują atrakcyjne oferty.
Cena drewna opałowego zależy m.in. od poziomu wilgotności, czyli czy jest świeże, czy suszone oraz od jego wartości energetycznej. Najniższa stawka to ok. 370–430 zł/m³. W tej cenie sprzedawana jest sosna. Wyższą kwotę – ok. 580–615 brutto/m³ – trzeba zapłacić drewno o najwyższej kaloryczności, czyli grab, buk, dąb (2200 KWh/metr przestrzenny). Na indywidualne zamówienie i za dodatkową opłatą zamówisz kawałki drewna o dowolnej wielkości, które nie wymaga już obróbki z Twojej strony.
Drewno kominkowe zakupione zaraz po sezonie grzewczym to nie tylko oszczędność, ale także szansa na osiągnięcie najlepszych parametrów wilgotności. Szczapy składowane przez kilka miesięcy w suchym i przewiewnym miejscu (najlepiej w drewutni) będą mieć doskonałe właściwości i z powodzeniem wykorzystasz je w kominku lub piecu konwencjonalnym. Zawartość wody w kawałkach drewna kominkowego nie powinna być wyższa niż 20%, a najlepiej, gdy nie wynosi więcej niż 15%. Suche drewno pali się wolniej i jest nawet dwukrotnie bardziej kaloryczne niż drewno świeżo ścięte – im większa wartość opałowa drewna, tym mniej opału zużyjesz do ogrzania domu w danym sezonie grzewczym.
Poznaj zalety i wady drewna, brykietów drewna i węgla jako opału
Narzędzia i maszyny przydatne przy obróbce drewna na opał
Drzewo na opał najczęściej poddawane jest obróbce ręcznej siekierą. Jest to klasyczne rozwiązanie, sprawdzające się wyłącznie przy niewielkiej ilości opału – przy cięciu dużych ilości drewna siekiera będzie nieefektywna, a praca zabierze dużo czasu i energii.
Do obróbki większych partii drewna użyj łuparki do drewna. To specjalna maszyna ułatwiająca dzielenie większych pniaków na mniejsze kawałki. Ma intuicyjną obsługę i przy użyciu większej siły nacisku dobrze radzi sobie także z twardymi gatunkami drewna. Zanim podziabiesz drzewo siekierą lub łuparką, potnij je na mniejsze kawałki pilarką elektryczną lub spalinową.
Sprawdź, jak działa łuparka do drewna i jak wybrać najlepszą na użytek domowy i profesjonalny.
Pilarka elektryczna to lekki i poręczny sprzęt – nada się do drobnych prac przydomowych. Wymaga stałego dostępu do sieci elektrycznej, ale nie trzeba zasilać go paliwem. Mocniejszym narzędziem jest pilarka spalinowa. Bez trudu poradzi sobie z mniejszymi i większymi kawałkami drewna i nie trzeba podłączać jej do prądu. Ma znacznie lepsze osiągi niż model elektryczny, ale jest cięższa i mniej poręczna.
Bezpieczeństwo pracy z drewnem
Nawet najmniej skomplikowana i krótko trwająca obróbka drewna wymaga zachowania podstawowych zasad bezpieczeństwa.
Najważniejsze reguły, o jakich trzeba pamiętać podczas przygotowywania opału na zimę, to:
• Noszenie odzieży ochronnej – bez względu na to, czy pracujesz siekierą czy pilarką, załóż wygodne ubranie (np. kombinezon roboczy lub ogrodniczki) i solidne buty – najlepiej z twardym czubem i antypoślizgową podeszwą. Zanim przystąpisz do pracy, schowaj sznurówki do wnętrza buta i zapnij bluzę lub kurtkę, tak aby dobrze przylegała do ciała i nie stwarzała ryzyka zahaczenia o jakąkolwiek część odzieży. Na dłonie załóż rękawice – pozwolą uniknąć zadrapań, odcisków i drzazg. Niezbędny jest także kask oraz okulary zabezpieczające głowę i oczy przed odpryskującymi kawałkami drewna. Jeśli w trakcie cięcia drzewa będziesz używać piły łańcuchowej lub pilarki stołowej, załóż słuchawki ochronne albo zatyczki do uszu;
• Przygotowanie miejsca pracy – przed rozpoczęciem obróbki drewna przygotuj sprzęt i sprawdź jego stan techniczny. Upewnij się, że w pobliżu nie ma osób niepożądanych i usuń wszelkie niepotrzebne przedmioty, o które możesz się potknąć;
• W trakcie obróbki drewna – jeśli używasz siekiery, trzymaj ją oburącz, stojąc w lekkim rozkroku. Pieniek, na którym będziesz rąbać kawałki drewna, powinien być solidny, stabilny i szerszy niż pozostałe szczapy. Podczas pracy z pilarką łańcuchową wykonuj płynne i spokojne ruchy, także wtedy, gdy drewno stawia opór i niełatwo je przeciąć. Używając pilarki stołowej, nie trzymaj rąk w pobliżu ostrza. Kawałki drewna przesuwaj popychaczem, a wióry usuwaj wyłącznie po wyłączeniu maszyny.
Czytaj także: Bezpiecznie ogrzewanie kominkiem i piecem – poradnik OBI
Narzędzia i akcesoria do drewna opałowego w ofercie OBI
Sezonowanie drewna na opał – jak długo, w jakich warunkach?
Opał do kominka wymaga sezonowania. Jest to proces pozwalający zredukować poziom wilgoci i uzyskać wyższą kaloryczność drewna. Optymalny czas sezonowania to dwa lata.
W trakcie sezonowania drzewo kominkowe przechowuj w specjalnym miejscu. Najlepsze pomieszczenie na drewno opałowe to drewutnia; jej ażurowe ściany i zadaszenie ochronią opał przed deszczem i śniegiem, jednocześnie zapewniając wentylację i swobodny przepływ powietrza pomiędzy szczapami. Przechowywanie drewna sezonowanego znacznie ułatwia podzielenie wnętrza drewutni na dwie części i ułożenie w jednej z nich wysuszonego drewna gotowego do palenia w kominku, a w drugiej świeżego, przeznaczonego na kolejne lata.
Jak układać drewno opałowe?
Układając opał w drewutni, zachowuj ok. 5–10 cm odstępu od ścian altany i luźno układaj kolejne warstwy drewna – jedna na drugiej. Zmniejszysz w ten sposób ryzyko gnicia szczap pod wpływem gromadzącej się wody. Najlepiej, jeśli drewno będzie leżało przy południowej ścianie drewutni, a wysokość sterty nie będzie większa niż 1,5 m.
Jeśli nie drewno, to co? Czym palić w piecu i kominku?
Właściwie sezonowane drewno to ekologiczny opał do kominka zapobiegający tworzeniu szkodliwych związków i wydzielaniu ich do atmosfery.
Alternatywny ekoopał to:
• Brykiet – najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest brykiet drzewny wykonany z prasowanych trocin. Ma wysoką efektywność grzewczą, a podczas jego produkcji nie używa się żadnych chemicznych substancji wiążących ani klejów, które mogłyby zanieczyszczać środowisko lub stwarzać zagrożenie dla zdrowia domowników. Podczas spalania brykiet nie emituje czadu, dużej ilości dymu oraz nie zostawia stosów popiołu. Brykiet drzewny jest łatwy w przechowywaniu i szybko się rozpala. W sprzedaży znajdziesz też brykiet węglowy. Mimo że szybko się rozpala, nie jest to jednak rozwiązanie ekologiczne i bezpieczne dla zdrowia, ponieważ w trakcie spalania zachodzi ryzyko zaczadzenia;
• Pellet – opał stworzony z naturalnych komponentów. Ma postać niewielkich pałeczek i jest bezproblemowy w przechowywaniu. Podobnie jak brykiet drzewny, nie zawiera toksycznych dodatków i jest produkowany z trocin, kory i wiórów. Pellet ma niską wilgotność – nie większą niż 1% – i jest wydajnym paliwem do komina i kominka.
Obok kwestii dotyczącej tego, czym palić w piecu, warto zastanowić się także nad tym, czym rozpalić ogień w piecu i kominku. Dawniej jednym z najpopularniejszych sposobów było wzniecanie ognia podpaloną gazetą. Jest to szkodliwe rozwiązanie, ponieważ w trakcie spalania farba drukarska wydziela toksyczne związki, niebezpieczne dla zdrowia i środowiska. Lepszą metodą są ekologiczne podpałki w postaci ścinek z drewna lub wełny drzewnej.
